(KTSG Online) – Từ các tập đoàn sản xuất ô tô phổ thông, tầm trung như Toyota, Honda, Ford, GM,… đến các dòng xe sang hay siêu sang như Mercedes-Benz, Rolls-Royce hay Bentley,… đều dồn dập tiết lộ kế hoạch tăng cường sản xuất xe điện và khơi mào cuộc đua rót hàng chục tỉ đô la vào dòng xe này trong xu hướng di chuyển “xanh hóa” trên toàn cầu.
Công bố mới nhất của Honda
Mới đây nhất, ngày 12-4 vừa qua, hãng sản xuất ô tô Honda của Nhật Bản đã công bố kế hoạch mới về việc phát triển xe điện (EV), với mục tiêu đến năm 2030 có thể giới thiệu ra thế giới 30 dòng xe này. Mục tiêu mới này của Honda đưa ra chỉ hơn 1 tháng, tập đoàn điện tử Sony cho biết đang hợp tác với nhà sản xuất ô tô này để thành lập một liên doanh nhằm phát triển và bán xe điện.
Theo kế hoạch cụ thể mới, hãng xe Honda đặt mục tiêu đến năm 2030, sản lượng xe điện có thể đạt 2 triệu chiếc/năm, chiếm một nửa tổng số xe xuất xưởng. Tại thị trường Nhật Bản, hãng này đặt mục tiêu từ năm 2025 sẽ bán ra được 1 triệu chiếc/năm.
Năm 2021, sản lượng ô tô của Honda đạt 4,13 triệu chiếc. Với mục tiêu tăng sản lượng ô tô điện trong cơ cấu sản xuất chung, Honda đã công bố đầu tư khoảng 5.000 tỉ yên trong thời gian 10 năm cho hoạt động nghiên cứu phát triển EV và các phần mềm có liên quan.
Để có thể cải thiện quãng đường di chuyển của xe điện, Honda cũng đang tập trung phát triển các loại pin tích điện thế hệ mới. Hiện tại, mục tiêu của hãng này là giữa năm 2024 sẽ thử nghiệm thành công loại pin thể rắn hoàn toàn, vốn được kỳ vọng có thể kéo dài quãng đường di chuyển hơn so với loại pin Lithium ion đang được sử dụng phổ biến trên các dòng xe điện hiện nay.
Trước đó, Honda đã thông báo mục tiêu đến năm 2040 sẽ chuyển đổi hoàn toàn lượng xe mới xuất xưởng sang dòng xe EV và ô tô sử dụng pin nhiên liệu (FCV).
Việc công bố kế hoạch cụ thể cho thấy hãng xe này đang gia tăng xu hướng điện hóa các dòng ô tô, đáp ứng lời kêu gọi của chính phủ đối với các doanh nghiệp trong việc triển khai các chính sách góp phần thực hiện mục tiêu cắt giảm 46% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2030 và trung hòa carbon trước năm 2040.
Cuộc đua làm xe điện của các “ông lớn” ô tô truyền thống khác
Không chỉ Honda, các công ty ô tô truyền thống khác đang đổ tiền vào phát triển xe điện và các nhà máy sản xuất pin. Các khoản đầu tư của họ được thúc đẩy bởi quy định ngày càng chặt chẽ về khí thải và sự vươn lên mạnh mẽ của hãng xe điện Tesla. Quá trình chuyển đổi này cũng đang tạo ra những cuộc đua mới trong lĩnh vực kinh doanh xe hơi. Đồng thời, nó cũng làm tăng nhiệt các trận đối đầu kinh điển.
Trước Honda, ngày 2-3-2022, nhà sản xuất ô tô Ford Motor cho biết sẽ tăng đầu tư cho xe điện (EV) từ mức 30 tỉ đô la Mỹ trước đó lên 50 tỉ đô la cho đến năm 2026 và vận hành đơn vị EV tách biệt với mảng kinh doanh động cơ đốt trong, một động thái nhằm “đuổi kịp” người dẫn đầu Tesla Inc.
Việc tái tổ chức và đầu tư thêm được đưa ra khi Giám đốc điều hành Jim Farley đặt cược lớn vào chiến lược điện khí hóa của hãng.
Ông Jim Farley cho biết Ford có kế hoạch sản xuất hơn 2 triệu xe điện vào năm 2026, khoảng 1/3 sản lượng xe toàn cầu của hãng hàng năm, trong đó lượng xe điện tăng lên 50% tổng sản lượng vào năm 2030.
Theo Giám đốc Tài chính John Lawler, Ford không kỳ vọng sẽ kiếm được lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh xe điện cho đến khi các mẫu xe thế hệ tiếp theo bắt đầu được sản xuất vào năm 2025.
Mặc dù mảng kinh doanh xe điện, có tên Ford Model e, sẽ được tách ra khỏi bộ phận động cơ đốt trong (ICE) Ford Blue, song hai đơn vị này sẽ cùng chia sẻ công nghệ và “các phương pháp tốt nhất”. Hai đơn vị này, cùng với đơn vị xe thương mại Ford Pro, sẽ báo cáo kết quả tài chính riêng biệt vào năm 2023.
Ford dự kiến sẽ chi 5 tỉ đô la cho EV trong năm nay, tăng gấp hai lần so với năm 2021.
Đáng chú ý, Toyota Motor vào tháng 12-2021 đã cam kết đầu tư 8.000 tỉ yên (70 tỉ đôla Mỹ) để điện khí hóa ô tô vào năm 2030. Một nửa số tiền này dùng để phát triển dòng xe điện chạy bằng pin (BEV), vì hãng muốn khai thác thị trường ô tô không khí thải đang phát triển. Tuy nhiên, nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới này khá dè dặt trong việc đặt ra tham vọng về sản lượng. Hãng chỉ dự kiến bán 3,5 triệu xe điện mỗi năm vào cuối thập kỷ này, tức chỉ khoảng một phần ba doanh số bán xe hiện tại.
Mục tiêu này ít tham vọng hơn so với các đối thủ sản xuất ô tô truyền thống khác. Ví dụ như nhà sản xuất ô tô số 1 châu Âu Volkswagen vào tháng 7 dự đoán rằng một nửa doanh số bán xe toàn cầu của họ sẽ là xe chạy bằng pin vào 2030.
Động thái của Toyota xảy ra trong bối cảnh các công ty ô tô truyền thống ngày càng cạnh tranh với Tesla. Hãng xe điện của tỷ phú Elon Musk đã trở thành nhà sản xuất ô tô giá trị nhất trong năm 2021. Giá trị thị trường của Tesla đạt hơn 1.000 tỉ đô la vào tháng 10-2021, vượt qua tổng giá trị của Toyota, VW, Daimler AG , Ford Motor và General Motors cộng lại.
Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Tokyo với hơn một chục mẫu xe BEV đã được lên kế hoạch, Chủ tịch Toyota Akio Toyoda cho biết công ty vẫn đang theo đuổi một chiến lược đa hướng để giảm thiểu carbon, bao gồm phát triển cả xe hybrid và xe chạy bằng hydro. “Chúng tôi sẽ đợi thêm một thời gian nữa cho đến khi hiểu được thị trường đang đi về đâu”, ông Toyoda nói.
Toyota có kế hoạch giới thiệu 30 mẫu xe điện vào năm 2030. Nhà sản xuất ô tô Nhật Bản cũng cho biết họ có kế hoạch đầu tư 2.000 tỉ yên vào sản xuất pin vào năm 2030, tăng từ 1.500 tỉ yên mà hãng đã công bố trước đó. Khoản đầu tư này bao gồm 1,29 tỉ đô la cho một nhà máy pin mới ở Bắc Carolina, sẽ bắt đầu đi vào sản xuất năm 2025.
Việc chuyển sang sử dụng điện là một bước đi đắt đỏ đối với ngành công nghiệp ôtô toàn cầu. Stellantis cho biết hồi tháng 7 rằng họ có kế hoạch chi hơn 35,5 tỉ đô la cho đến năm 2025 để ra mắt một loạt mẫu xe điện mới. Ford cho biết họ sẽ chi 30 tỉ đô la cho loại xe này đến năm 2025.
Trong khi đó, GM có kế hoạch đầu tư 35 tỉ đô la đến giữa thập kỷ này để giới thiệu 30 mẫu xe điện trên toàn cầu. Hãng đặt mục tiêu đến năm 2035 loại bỏ dần xe chạy xăng dầu tại các showroom.
Tuy nhiên, gây tiếng vang trên thế giới có thể kể đến hãng ô tô Việt đã công bố từ cuối năm 2022, VinFast sẽ trở thành hãng xe điện 100%, ngừng sản xuất xe xăng để chuyển sang sản xuất xe thuần điện.
Theo đó, sau gần 3 năm kể từ khi những chiếc ô tô đầu tiên của VinFast ra đời, phân phối tại Việt Nam, hãng xe Việt sẽ có bước chuyển đổi mang tính cách mạng theo xu hướng điện hóa toàn bộ mẫu xe.
Trong bài phát biểu ra mắt các mẫu mã ô tô điện mới tại Triển lãm điện tử tiêu dùng (CES 2022) diễn ra sáng 6-1-2022 tại Mỹ, bà Lê Thị Thu Thủy – Tổng Giám đốc VinFast toàn cầu, cho biết: “VinFast sẽ chính thức trở thành hãng xe điện 100% vào cuối năm 2022. VinFast sẽ là một trong những hãng xe tiên phong trên thế giới ngừng sản xuất xe xăng để chuyển hoàn toàn sang sản xuất các dòng xe thuần điện”.
VinFast được các chuyên gia xe quốc tế đánh giá cao và kỳ vọng sẽ sớm tạo dựng được chỗ đứng riêng trên thị trường xe điện toàn cầu.
Xe sang, siêu sang không đứng ngoài cuộc!
Trong khi đó những thương hiệu ô tô sang hay xe siêu sang cũng không đứng ngoài cuộc của xu hướng chung toàn cầu này. Với kế hoạch sản xuất chiếc xe điện đầu tiên của mình vào năm 2025, nhà sản xuất ô tô hạng sang của Anh – Bentley sẽ đầu tư 3,4 tỉ đô la vào lĩnh vực này trong vòng 10 năm tới với dự định trở thành nhà sản xuất xe hoàn toàn chạy bằng điện vào năm 2030.
Các mẫu xe mới sẽ được sản xuất tại nhà máy của công ty ở Crewe, Cheshire sau khi địa điểm này được cải tạo nhằm mục đích đạt được trung hòa về carbon. Trả lời phỏng vấn hãng tin BBC, Giám đốc điều hành (CEO) Adrian Hallmark nói rằng Bentley có kế hoạch cho một tương lai bền vững lâu dài ở Crewe.
Theo ông Hallmark, mục tiêu của Bentley là trở thành tiêu chuẩn không chỉ cho những ô tô sang trọng hay chứng chỉ về sản xuất bền vững, mà còn cho toàn bộ phạm vi hoạt động của công ty.
Vị CEO nhấn mạnh việc sản xuất chiếc xe điện chạy bằng pin (BEV) đầu tiên của hãng ở địa điểm Crewe là một mốc quan trọng đối với cả Bentley lẫn Vương quốc Anh.
Bên cạnh đó, ông Peter Bosch, thành viên hội đồng quản trị Bentley cho biết các công nhân trong ngành công nghiệp ô tô đang phải đối mặt với rất nhiều bất ổn và sự thay đổi nhanh chóng. Nhưng với thông tin này, các công nhân tại Bentley có thể yên tâm rằng tương lai của họ được đảm bảo.
Quyết định của Bentley được đưa ra trong bối cảnh rất nhiều nhà sản xuất ô tô khác có mục tiêu sản xuất xe điện phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng.
Nhà sản xuất ô tô Mercedes-Benz dự đoán đến nửa cuối thập kỷ này, các nhà máy của hãng sẽ chỉ sản xuất xe điện. Tuy nhiên, Mercedes-Benz sẽ không xây dựng các nhà máy chỉ sản xuất xe điện, mà thay vào đó sẽ giữ các dây chuyền sản xuất linh hoạt với nhu cầu của thị trường.
Trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin Reuters, Giám đốc sản xuất của Mercedes-Benz cho biết nhà sản xuất này dự kiến sẽ chuyển một số dây chuyền sản xuất trong các nhà máy của hãng sang sản xuất xe điện hoàn toàn sớm hơn cả dự đoán nói trên.
Ông Burzer cho biết: “Việc xây dựng một nhà máy sản xuất xe điện mới hoàn toàn sẽ mất thời gian. Vì thế, chúng tôi chọn phương pháp khác”. Đó là trong một vài năm tới sẽ để một số dây chuyền chỉ sản xuất xe điện, còn việc chuyển toàn bộ các nhà máy sang sản xuất xe điện “sẽ là chuyện trong nửa sau thập kỷ này”.
Sau khi ra mắt mẫu EQE hồi tháng 9 năm ngoái tại triển lãm IAA Mobility, Mercedes-Benz sẽ khởi động việc sản xuất mẫu xe này tại thành phố Bremen (Đức) trong năm nay, sau đó là tại Bắc Kinh (Trung Quốc) và Tuscaloosa (Mỹ). Đây là phiên bản xe điện của mẫu E-class, với quãng đường chạy tối đa đạt 660 km.
Mercedes đang đặt cược vào EQE để thúc đẩy doanh số mảng xe điện, trong bối cảnh nhà sản xuất ô tô hạng sang này đang chuyển hướng đầu tư từ xe chạy bằng động cơ đốt trong sang xe điện.
Ông Burzer cho biết: “Với việc tăng cường sản xuất mấu EQE ở Bremen và sau đó là tại Bắc Kinh, chúng tôi sẽ bước vào một phân khúc mà chúng tôi có thể cung cấp với số lượng lớn hơn nhiều”.
Chỉ 2,3% doanh số xe của Mercedes-Benz trong năm 2021 là xe điện chạy bằng pin. Nếu tính cả xe lai sạc điện, tỷ lệ này tăng lên 11%.
Đến năm 2025, Mercedes-Benz dự đoán xe điện và xe điện lai sẽ chiếm 50% doanh số của hãng, trong đó xe chạy hoàn toàn bằng điện sẽ chiếm đa số.
Rolls-Royce, thương hiệu thuộc sở hữu của BMW, cho biết chiếc xe chạy hoàn toàn bằng điện đầu tiên của họ, có tên là Spectre, sẽ có mặt trên thị trường vào quý 4-2023.
Và nhà sản xuất ô tô hạng sang Rolls-Royce thông báo tới năm 2030, hãng sẽ chỉ sản xuất ô tô điện. Động thái trên của Rolls-Royce hòa cùng các thương hiệu ôtô cao cấp khác trên toàn cầu như Bentley của Volkswagen và Land Rover của Jaguar trong nỗ lực chuyển sang sản xuất ôtô chạy điện.
Torsten Muller-Otvos, Giám đốc điều hành của Rolls-Royce có trụ sở tại miền Nam nước Anh, cho biết, đến năm 2030, Rolls-Royce sẽ không còn kinh doanh sản xuất hoặc bán bất kỳ sản phẩm nào sử dụng động cơ đốt trong nữa.
BMW chưa ấn định ngày dừng hoàn toàn việc sản xuất ôtô sử dụng nhiên liệu hóa thạch, thay vào đó đặt mục tiêu sản xuất 50% xe điện vào năm 2030, nhưng Mini – công ty con của BMW – vào tháng 3-2021 cho biết, họ sẽ chuyển sang sản xuất xe điện hoàn toàn vào cuối thập kỷ này.
Thương hiệu Land Rover của Jaguar sẽ chuyển sang sản xuất hoàn toàn xe điện vào năm 2025, trong khi dòng xe hạng sang Bentley của Volkswagen AG cũng đặt mục tiêu này đến năm 2030. Nhà sản xuất xe Mercedes Benz là Daimler cũng đưa ra mục tiêu tương tự, với điều kiện thị trường cho phép.
Các hãng xe liên minh với nhau và doanh nghiệp không phải ô tô cũng vào cuộc sản xuất xe điện
Sự phổ biến của xe điện còn đang thu hút các công ty không liên quan đến sản xuất ôtô. Sony đã giới thiệu một chiếc SUV điện bảy chỗ tại CES. Đây là dấu hiệu cho thấy ngành kinh doanh xe hơi và điện tử đang dần giao thoa như thế nào.
Sony lần đầu tiên trưng bày một mẫu xe EV tại CES hai năm trước. Nhưng vào thời điểm đó, hãng chưa có kế hoạch bán xe hơi. Còn lần này, nhiều tín hiệu cho thấy Sony có kế hoạch bán xe dưới thương hiệu của chính mình, thay vì chỉ cung cấp công nghệ cho các nhà sản xuất khác. Theo đó, tập đoàn tuyên bố sẽ thành lập một công ty có tên là Sony Mobility.
Xe điện có ít bộ phận truyền động hơn so với xe chạy bằng xăng và phụ thuộc nhiều hơn vào điều khiển phần mềm. Việc này giúp các công ty chuyên về điện tử tham gia kinh doanh dễ dàng hơn. Apple cũng đã tìm hiểu việc thâm nhập thị trường này trong nhiều năm, dù chưa bao giờ công bố thông tin chi tiết về kế hoạch của mình.
Trong khi đó, hồi đầu năm nay (27-1), 3 thương hiệu ô tô lớn khác là Nissan, Renault và Mitsubishi công bố sẽ cùng đầu tư 23 tỉ euro (25,7 tỉ đô la Mỹ) phát triển xe điện. Số tiền này, liên minh ôtô Nissan, Renault và Mitsubishi Motors đầu tư trong 5 năm tới, đánh dấu khoản đầu tư vào lĩnh vực đang phát triển nhanh của ngành công nghiệp sản xuất ôtô.
Liên minh 3 hãng ô tô này cho biết con số trên là khoản đầu tư bổ sung ngoài mức 10 tỉ euro mà liên minh đã chi cho “chiến lược điện khí hóa”. Theo kế hoạch, vào năm 2030, liên minh này sẽ ra mắt 35 mẫu xe điện mới. Để đạt được mục tiêu này, liên minh cho biết sẽ tăng cường hợp tác trên các nền tảng chung, theo đó các nền tảng này dự kiến sẽ được sử dụng trên 80% các mẫu xe điện của liên minh vào năm 2026.
Chủ tịch liên minh Jean-Dominique Senard cho biết 3 công ty “đã xác định một lộ trình chung đến năm 2030, chia sẻ đầu tư vào các dự án điện khí hóa và kết nối trong tương lai.”
Ông nêu rõ: “Cùng nhau, chúng tôi sẽ tạo ra sự khác biệt cho một tương lai mới và bền vững toàn cầu”. Hiện liên minh Nissan, Renault và Mitsubishi đã phát triển và triển khai một phần 4 nền tảng xe điện chung.
Dự kiến vào giữa thập niên này, liên minh sẽ triển khai nền tảng chung thứ năm cho mẫu xe điện nhỏ gọn do Renault thiết kế.
Các nhà sản xuất ô tô hy vọng sẽ tạo ra những chiếc xe điện nhỏ gọn có giá cả phải chăng, khi việc tiêu chuẩn hóa và chia sẻ công nghệ về pin sẽ giúp giảm một nửa chi phí sản xuất.
Nhu cầu xe điện tăng cao toàn cầu
Trên thực tế thị trường xe điện trên thế giới cũng đang tăng cao. Theo số liệu từ công ty chuyên nghiên cứu, phân tích ngành công nghiệp ôtô Jato Dynamics, xe điện chạy pin (battery-electric vehicle hay EV) chiếm 6% tổng lượng xe bán ra trên toàn thế giới năm 2021 – tăng gần gấp đôi so với mức 3,1% của năm 2020.
Cụ thể, năm 2021, khoảng 4,2 triệu chiếc xe điện được bán ra trên toàn cầu, tăng mạnh so với doanh số 2,01 triệu chiếc năm 2020 và 1,4 triệu chiếc năm 2019.
Đóng góp lớn vào sự tăng trưởng nhanh chóng này là thị trường Trung Quốc – nơi nhu cầu về xe điện đang có xu hướng gia tăng. Đây cũng là quốc gia tiêu thụ khoảng một nửa lượng xe điện bán ra trên toàn cầu năm 2021.
Bên cạnh đó, nhu cầu mua xe EV cũng tăng đáng kể tại châu Âu và Bắc Mỹ trong năm vừa qua.
Tesla tiếp tục là nhà sản xuất dẫn đầu về thị phần khi chiếm 21% trong tổng doanh số xe điện chạy pin trên toàn cầu năm 2021. Trong khi đó, các tập đoàn ôtô kỳ cựu như Volkswagen, Stellantis (sở hữu Jeep, Fiat, Peugeot, Maserati…) cũng ghi nhận thị phần gia tăng ở mảng xe điện.
Theo Jato Dynamics, sự phát triển ấn tượng của Tesla góp phần mở đường cho các hãng ôtô tới từ Mỹ và châu Âu tìm được chỗ đứng tại thị trường xe điện.
Lê Hoàng
